Compassie

Compassie kan beschreven worden als een sensitieve houding bij pijn, stress en lijden in onszelf en in anderen, en een bereidheid ons in te zetten om dit lijden te verlichten en te voorkomen. In deze definitie blijkt dat compassie een ontvankelijke, receptieve kwaliteit heeft, maar ook een actieve, krachtige kant. Compassie vraagt om zachtheid en invoelingsvermogen, maar ze vraagt ook moed om pijn en lijden onder ogen te zien en te verkennen hoe we hier zo goed mogelijk mee om kunnen gaan. Het is een algemeen menselijke eigenschap, die bij ieder in aanleg aanwezig is, maar die vaak om allerlei redenen niet tot bloei gekomen is. Gelukkig kan compassie door beoefening wel ontwikkeld en verdiept worden en dat is het doel van compassietraining. 

Vriendelijkheid en compassie staan dicht bij elkaar. Als je kunt spreken van een welzijnsthermometer dan houdt compassie zich meer bezig met de temperatuur onder het nulpunt, terwijl vriendelijkheid zich richt op de temperatuur boven nul. Maar beide zijn ze hartverwarmend en worden tegenwoordig samen wel eens aangeduid met de term heartfulness, als waardige aanvulling op het begrip mindfulness. En net zoals we mindfulness of een niet-oordelende aandacht kunnen trainen en ontwikkelen, zo blijken we vriendelijkheid en compassie ook te kunnen ontwikkelen door regelmatige beoefening.

Het bijzondere van deze beoefening is dat ze religie overstijgend is. Iedereen beleeft immers mooie dingen maar komt ook lastige dingen tegen: everyone hurts, everyone cries zoals de Britse rockband Coldplay treffend zingt. Ieder mens kan zijn of haar leven verrijken met de kracht van vriendelijkheid en compassie.

Compassie in je leven

Mindfulness verdiepen met Heartfulness. Boom, Nederland, 2019.

Compassievol leven

Een mindfulness-based verdiepingsprogramma. Boom, Nederland, 2016.